Alergia to choroba cywilizacyjna coraz częściej występująca we współczesnych społeczeństwach. W organizmie osoby z alergią, układ odpornościowy reaguje w sposób nieprawidłowy na substancje obce zwane alergenami, które dla osób zdrowych są nieszkodliwe. To oznacza, że osoby chore traktują je jako zagrożenie dla ich zdrowia.Według badań, liczba osób cierpiących na alergię podwoiła się w ciągu ostatnich 15-20 lat. Alergia wziewna jest jednym z najczęściej występujących rodzajów alergii.Dołącz do akcji i dowiedz się jak najlepiej zadbać o siebie i swoich najbliższych!
Alergia to nadmierna i nieprawidłowa reakcja immunologiczna organizmu na cząstki białkowe zwane alergenami. W przypadku alergii wziewnej, alergeny są to drobne cząsteczki unoszące się w powietrzu, które nie są widoczne gołym okiem, ale gdy dostają się na błony śluzowe, wywołują reakcję alergiczną. Czynniki uczulające, wchłaniane przez organizm drogą oddechową, prowadzą do pojawienia się konkretnych objawów chorobowych.
Tak jak w przypadku innych chorób, które dotykają ludzi w dzisiejszych czasach, liczba chorych na alergie drastycznie wzrosła i podwoiła się w ciągu ostatnich 15-20 lat.Alergia wziewna jest najczęściej występującym rodzajem alergii. Dane statystyczne pokazują, że w Polsce problem z alergią ma 12 milionów osób, z czego 8 milionów ma alergiczny nieżyt nosa, a 4 miliony cierpią na astmę oskrzelową.
Nie można bagatelizować alergii wziewnej, ponieważ jest to poważny problem zdrowotny. Przede wszystkim, nieleczona alergia może prowadzić do rozwoju astmy. Alergicy są bardziej podatni na infekcje układu oddechowego, ponieważ ich układ immunologiczny działa nieprawidłowo, a alergia dodatkowo go osłabia. Ponadto, alergia znacznie utrudnia codzienne funkcjonowanie, powoduje złe samopoczucie, utrudnia koncentrację i zdrowy sen. W okresie intensywnego pylenia roślin, alergia może nawet zmusić do unikania przebywania na świeżym powietrzu i aktywności fizycznej.
Decyzję o rodzaju leczenia alergii wziewnej powinien podjąc lekarz, najlepiej specjalista alergolog. Pierwszym i najważniejszym krokiem w procesie leczenia jest prawidłowa diagnoza, która zależy od zidentyfikowania alergenu, na który organizm reaguje. Istnieją różne sposoby diagnozowania alergii wziewnej, w tym testy skórne lub badanie poziomu swoistego IgE z krwi.Ważna jest profilaktyka antyalergenowa, co może obejmować unikanie miejsc, gdzie występują alergeny, rezygnację z posiadania zwierząt w przypadku alergii odzwierzęcej i ograniczenie przebywania na świeżym powietrzu w okresach najsilniejszego pylenia roślin w przypadku alergii na pyłki.
Najlepszą metodą leczenia i profilaktyki alergii i astmy jest immunoterapia swoista, znana jako "odczulanie". Metoda ta polega na podawaniu pacjentowi stopniowo zwiększanych dawek konkretnego alergenu, który nas uczula, aby wywołac tolerancję. Odczulanie można stosować u dzieci powyżej 5. roku życia, a nie ma górnej granicy wiekowej dla tej metody leczenia. Można wybrać klasyczną metodę iniekcji lub nowoczesną metodę podjęzykową. W każdym przypadku należy kontrolować alergię wziewną za pomocą leków, które łagodzą objawy, poprawiają samopoczucie i opóźniają postęp choroby.W leczeniu objawów alergii stosuje się różne rodzaje leków:
Glikokortykosteroidy miejscowo działające to leki, które wykazują silne działanie przeciwzapalne i są stosowane w leczeniu astmy i alergicznego nieżytu nosa. W formie wziewnej lub w kroplach do nosa są one bezpieczne i dobrze tolerowane, ale w postaci doustnej mogą powodować poważne skutki uboczne i powinny być stosowane tylko pod nadzorem lekarza.
Leki antyhistaminowe, znane także jako leki antyalergiczne, blokują działanie histaminy, substancji wyzwolonej w organizmie w wyniku kontaktu z alergenem, co powoduje reakcję alergiczną. Mogą być stosowane w postaci tabletek, kropli, maści i aerozoli. Niektóre leki antyhistaminowe mogą powodować skutki uboczne, takie jak senność, osłabienie, lub suchość w jamie ustnej, ale nowoczesne leki antyhistaminowe nie powodują takich skutków ubocznych.
Kromony to leki o słabym działaniu przeciwzapalnym, ale dobrze tolerowane przez pacjentów. Stosowane są w leczeniu alergicznego nieżytu nosa i spojówek. W przeszłości były również stosowane w leczeniu astmy, ale obecnie preferuje się stosowanie małych dawek wziewnych sterydów, które są bezpieczne i bardziej skuteczne.
Alergia wziewna może postępować, co oznacza, że osoba, która na początku choroby jest uczulona tylko na jeden alergen, np. pyłek traw, może po kilku latach stać się uczulona na kolejne alergeny, takie jak pyłki innych roślin, pleśnie czy roztocza. Jeśli alergia wziewna nie jest leczona lub kontrolowana, może prowadzić do poważnych chorób, takich jak astma oskrzelowa, która jest uciążliwa i groźna dla życia.
Nieleczona alergia wziewna u dzieci sprzyja występowaniu częstych infekcji, takich jak zapalenie gardła, uszu i zatok, co prowadzi do spadku odporności organizmu. Istnieje również ryzyko powikłań z ubytkiem słuchu i węchu. Alergia wziewna objawia się katarem, kichaniem, łzawieniem oczu, drapaniem i świądem gardła, które mogą być mylone z przeziębieniem. Może również zaburzać zdrowy sen z powodu trudności z oddychaniem, co prowadzi do zmęczenia i spadku formy psychofizycznej.
Alergia wziewna utrudnia normalne funkcjonowanie i często wymaga rezygnacji z wielu przyjemności, takich jak spotkania towarzyskie czy aktywności na świeżym powietrzu. Jednakże, wczesne rozpoznanie i optymalne leczenie, w tym odczulanie, pozwala pacjentom na pełne korzystanie z życia.
Specjalista chorób wewnętrznych i alergologii z Kliniki Chorób Infekcyjnych i Alergologii Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie. Przewodniczący Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP. Członek Zarządu głównego Polskiego Towarzystwa Alergologicznego. Członek Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc i European Respiratory Society.
Ceniony lekarz praktyk, aktywny działacz na rzecz pacjentów oraz autor i współautor ponad 100 publikacji w zakresie alergii i chorób układu oddechowego. Wyróżniony nagrodą Św. Kamila w kategorii: pracownicy służby zdrowia z pasją realizujący swoją misję dla dobra chorych oraz tytułem ambasadora rozwoju profilaktyki zdrowia w Polsce przez Program ONZ ds. Rozwoju. Niedawno (27.04.2022) powołany przez Ministra Zdrowia do Rady Organizacji Pacjentów, gdzie wraz z innymi ekspertami konsultuje projekty legislacyjne i angażuje się w kwestie najistotniejsze dla chorych.