Pokochaj swoje serce!
Niewydolność serca to jedna z najczęstszych przyczyn zgonów w naszym kraju. Co dziesiąty Polak traci życie z powodu tej choroby. Wśród osób w wieku powyżej 40 lat, co czwarty mężczyzna i co piąta kobieta choruje na niewydolność serca.Przyłącz się do naszej akcji. Zdobądź niezbędne informacje na temat tego śmiertelnego schorzenia.Podejmij skuteczne działania w celu ochrony siebie i swoich najbliższych.
Czym jest niewydolność serca?
Niewydolność serca jest spowodowana nieprawidłową strukturą lub zaburzonym funkcjonowaniem serca.
Najczęściej wynika z uszkodzenia mięśnia sercowego lub jego zastawek. W wyniku tego uszkodzenia serce traci zdolność do skutecznego pompowania krwi, co prowadzi do niedoboru tlenu i składników odżywczych w narządach i tkankach organizmu. To z kolei powoduje zmniejszenie wydolności fizycznej i funkcjonalności organizmu. Niewydolność serca to choroba wielonarządowa, bowiem towarzyszą jej liczne zmiany hormonalne i czynnościowe innych organów.
Szacuje się, że w Polsce około 3,2% populacji (czyli około 1,24 miliona osób) dotkniętych jest niewydolnością serca.
Ze względu na czas trwania i szybkość narastania objawów wyróżniamy:Przemijającą niewydolność serca – objawy występują w ograniczonym przedziale czasowymPrzewlekłą niewydolność serca – objawy trwają przynajmniej 4 tygodnieOstrą niewydolność serca – gwałtowne pojawienie się lub pogorszenie już istniejących objawów przedmiotowych i podmiotowych, stan wymagający pilnej hospitalizacji i natychmiastowego podjęcia czynności medycznych
Ze względu na upośledzoną czynność hemodynamiczną mięśnia sercowego wyróżniamy:Skurczową niewydolność serca (wspomniane 1,24 mln osób)Rozkurczową niewydolność serca (eksperci szacują tę liczbę na kilkukrotnie większą niż skurczowej niewydolności serca)
Ze względu na dominujący zespół objawów zastoju w krążeniu małym lub dużym wyróżniamy:Prawokomorową niewydolność sercaLewokomorową niewydolność sercaObukomorową niewydolność serca
Jak często występuje niewydolność serca?
W ostatnich dziesięcioleciach liczba osób cierpiących na niewydolność serca znacząco wzrosła, szacuje się, że nawet dwukrotnie. Niektóre źródła medyczne określają ten trend jako epidemię niewydolności serca.Mimo że wprowadzenie nowych leków i postępów w farmakoterapii pozwoliło na wydłużenie życia chorych i znaczną poprawę jakości życia, Polska nadal ma jedną z najwyższych liczby hospitalizacji związanych z zaostrzeniem tej choroby w Europie.Warto zauważyć, że częstość występowania niewydolności serca zależy od wieku. W ogólnej populacji odsetek chorych wynosi 1-2%, ale w wieku powyżej 75 lat jest znacznie wyższy, a w przedziale wiekowym 70-80 lat nawet 20% pacjentów może być dotkniętych tą chorobą.Dane epidemiologiczne różnią się nieco w zależności od źródeł, ale można szacować, że w Polsce około 1,24 miliona osób cierpi na niewydolność serca typu skurczowego.
Objawy niewydolności serca
Niewydolność serca a inne choroby - przyczyny niewydolności
Niewydolność serca mogą wywołać:
Jest to najczęstsza przyczyna niewydolności serca. Wynika z niedostatecznego zaopatrzenia serca w tlen spowodowanego zwężeniem lub zablokowaniem tętnic wieńcowych. Bardzo często ma charakter pozawałowej niewydolności serca.
Uszkodzenie lub wrodzone, nieprawidłowe funkcjonowanie zastawek serca może powodować przeciek lub zwężenie, co prowadzi do obciążenia serca i niewydolności.
Niekontrolowana cukrzyca może prowadzić do uszkodzenia naczyń krwionośnych i nerwów, co z kolei może wpływać na funkcjonowanie serca i prowadzić do niewydolności.
To schorzenia mięśnia sercowego, które powodują jego osłabienie i niewłaściwe skurcze. Mogą mieć różne przyczyny, takie jak genetyczne czynniki, nadużywanie substancji toksycznych, nadmierne spożycie alkoholu lub niektóre infekcje.
Takie jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) czy zwłóknienie płuc mogą powodować nadciśnienie płucne i obciążenie serca, co w rezultacie może prowadzić do niewydolności.
Takie jak zapalenie mięśnia sercowego (zapalenie mięśnia sercowego) lub zapalenie wsierdzia (zapalenie wsierdzia) mogą uszkodzić mięsień sercowy i prowadzić do niewydolności.
Radioterapia stosowana w leczeniu guzów śródpiersia może mieć potencjalny wpływ na serce i przyczyniać się do rozwoju niewydolności serca. Głównym czynnikiem jest napromieniowanie serca podczas radioterapii, które może uszkadzać tkankę serca i prowadzić do zmniejszenia jego funkcji.
Również mogą prowadzić do przewlekłego uszkodzenia mięśnia sercowego; przyczyny kardioonkologiczne są coraz częstszym powodem obserwowania niewydolności serca.
Leczenie niewydolności serca
Przewlekła niewydolność serca jest postępującą chorobą, której leczenie ma na celu łagodzenie objawów, zwalczanie postępu choroby, poprawę komfortu życia pacjenta oraz przedłużenie życia i zmniejszenie ryzyka zgonu. Dostępne nowoczesne leki i technologie lecznicze mają istotny wpływ na przebieg choroby.
Odpowiednia farmakoterapia odgrywa kluczową rolę, a eliminacja negatywnych czynników wpływających na rozwój choroby może przynieść pozytywne rezultaty. Istotne jest monitorowanie i kontrola ciśnienia tętniczego krwi, stężenia glukozy we krwi oraz stężenia lipidów. Rzucenie palenia papierosów, utrzymanie prawidłowej masy ciała, właściwe odżywianie i regularna aktywność fizyczna są niezwykle istotne.
W niektórych przypadkach konieczne może być leczenie chirurgiczne, zwłaszcza gdy przyczyną niewydolności serca są anatomiczne wady serca. W niektórych sytuacjach może być konieczne wszczepienie elektrody stymulującej i wspomagającej/resynchronizujacej czynność elektryczną serca lub kardiowertera-defibrylatora. W najcięższych przypadkach, gdy inne metody leczenia nie przynoszą efektów, może być konieczne wszczepienie sztucznych komór serca lub przeprowadzenie przeszczepu serca.
Leczenie niewydolności serca wymaga podejścia wielotorowego i indywidualnego dostosowanego do potrzeb i charakterystyki pacjenta. Ważne jest regularne monitorowanie stanu zdrowia i współpraca z lekarzem w celu optymalnego zarządzania chorobą
Zalecenia dla chorych z niewydolnością serca
Regularne wizyty u lekarza umożliwiają dokładne sprawdzenie stanu zdrowia, ocenę postępów w leczeniu i skuteczność zastosowanych terapii.
Dobrze jest uwzględnić czas na odpoczynek i dostosowanie się do warunków panujących w miejscach docelowych, szczególnie podczas podróży.
Kontrola swojego samopoczucia oraz reagowanie na ewentualne niepokojące objawy jest ważne dla utrzymania zdrowia i wczesnego wykrycia potencjalnych problemów. Jeśli pojawią się niepokojące objawy, ważne jest szybkie skonsultowanie się z lekarzem w celu odpowiedniej oceny i diagnozy.
Zapobieganie zarówno nadwadze, jak i niedożywieniu jest ważne, szczególnie w przypadku osób z niewydolnością serca, które mogą doświadczać utraty apetytu. Niedobory pokarmowe mają negatywny wpływ na stan serca, a także mogą prowadzić do osłabienia mięśni, w tym mięśnia sercowego, oraz zmniejszenia odporności organizmu na infekcje, co z kolei zwiększa ryzyko powikłań.
Warto zwracać uwagę na znaczną zawartość soli w gotowych daniach, przekąskach, sosach, wędlinach i serach. Spożycie nadmiernej ilości soli może mieć negatywny wpływ na zdrowie, zwłaszcza w przypadku osób z niewydolnością serca. Zalecana dzienna dawka soli nie powinna przekraczać 2 g, co odpowiada około 1 łyżeczce soli (6g).
Ważne jest dostosowanie swojego trybu życia, w tym aktywności fizycznej, do swojego stanu zdrowia i zaleceń lekarza prowadzącego.
Szczepienia mogą odgrywać istotną rolę w ochronie osób z niewydolnością serca przed powikłaniami i zwiększeniem ryzyka zakażeń. Ze względu na osłabioną funkcję układu odpornościowego u pacjentów z niewydolnością serca, szczepienia mogą pomóc w zapobieganiu infekcjom, które mogą prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia.
Prawidłowe nawodnienie organizmu jest niezwykle istotne, jednak konieczne jest utrzymanie odpowiedniej równowagi, ponieważ nadmierna ilość płynów może prowadzić do zastoinowego przeciążenia krwi przez zwiększenie objętości krwi. Optymalna ilość płynów do spożycia wynosi zazwyczaj 1,5 do 2 litrów dziennie, ale może się zwiększyć w przypadku biegunki, wymiotów lub wystawienia na wysokie temperatury.
Przestrzeganie odpowiedniej diety jest istotne dla osób z niewydolnością serca. Dieta powinna być lekka, ale jednocześnie pełnowartościowa, zapewniająca niezbędne składniki odżywcze przy jednoczesnym ograniczeniu niezdrowych składników.
- leków hamujących układ renina-angiotensyna
- beta-adrenolityków
- antagonistów aldosteronu
- inhibitorów SGLT2 (flozyn)
Konsultacja merytoryczna
JM Rektor Uczelni Medycznej im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie. Specjalista w zakresie kardiologii, interny, hipertensjologii i farmakologii klinicznej. Autor lub współautor ponad 500 publikacji z zakresu medycyny indeksowanych w bazie MEDLINE oraz cenionych podręczników medycznych. Były Prezes Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego i były redaktor naczelny pisma „Kardiologia Polska”. Aktualnie Prezes Polskiego Towarzystwa Postępów Medycyny – Medycyna XXI. Sklasyfikowany na 6. Miejscu tegorocznej Listy Stu najbardziej wpływowych osób w polskiej medycynie tygodnika “Puls Medycyny”.
Zajmuje się diagnostyką i leczeniem nadciśnienia tętniczego, hipercholesterolemii, choroby wieńcowej, zaburzeń rytmu serca, niewydolności serca i innych schorzeń układu sercowo-naczyniowego. Szczególne obszary zainteresowań to ciężka hipercholesterolemia, farmakoterapia kardiologiczna, hipertensjoonkologia.
Posiada prestiżowy europejski tytuł – FESC – Fellow of European Society of Cardiology, przyznawany kardiologom, którzy wykazali się wybitnymi dokonaniami klinicznymi, badawczymi, organizacyjnymi lub edukacyjnymi na terenie Europy.
